Wieczerza Pańska
Dlaczego protestanci mówią „Wieczerza Pańska” zamiast „Eucharystia”?
Wieczerza Pańska to biblijne określenie (1Kor 11:20) wyjątkowej ceremonii nakazanej przez Chrystusa Kościołowi. Została nakazana Kościołowi („to czyńcie na moją pamiątkę”; Łk 22:19) i pierwszy, modelowy raz przeprowadzona przez samego Chrystusa w czasie Ostatniej Wieczerzy. Kościół ma to czynić aż do powrotu Jezusa Chrystusa (1Kor 11:26).
Jest nim wzięcie chleba, złamanie, następnie wina, pobłogosławienie obu, oraz dzielenie między zgromadzonymi wierzącymi. Ów chleb Chrystus nazywa swym ciałem a wino krwią (Mt 26:26-28). Większość protestantów interpretuje te słowa duchowo (symbolicznie), jako utożsamienie się Jezusa z owym chlebem i winem. Dzięki temu stają się znakami Jego autentycznej, zbawczej obecności wśród zgromadzonych wiernych, nie będąc jednak materialnie Jego ciałem i krwią, bo nie jesteśmy kanibalami.
Inne biblijne określenie tego wydarzenia to „Stół Pański” (1Kor 10:21), czy „chleb i kielich Pański” (1Kor 11:27). Pojęcie „Eucharystia” to wczesna nazwa na Wieczerzę Pańską, pochodząca z historii kościoła. Oznacza ucztę radości. Protestanci nie mają nic przeciwko samemu znaczeniu owego pojęcia. Natomiast ze względu na fakt, że historycznie „eucharystia” łączy się z katolicką doktryną o przeistoczeniu (patrz pytanie wyżej), uznali, że lepiej używać biblijnego pojęcia na realizację tego Chrystusowego nakazu. M. Wichary.
Wieczerza Pańska /Eucharystia /Stół Pański – zarys poglądów
I. Wprowadzenie.
Terminy
Wieczerza Pańska jest również nazywana pamiątka (dziękczynieniem), komunią (uczestnictwo, wspólność) i łamaniem chleba.
Ustanowienie
Obrzęd ten został ustanowiony przez Pana Jezusa podczas Ostatniej Wieczerzy. Ostatnia Wieczerza była tradycyjnym obchodem Paschy, święta żydowskiego upamiętniającego wyzwolenie Izraelitów z Egiptu (Łuk. 22:15). Mistrz nadał tej uroczystości nowe znaczenie. Apostołowie uczestnicząc w Wieczerzy Pańskiej mieli udział w wydarzeniu śmierci Chrystusa, dzięki któremu zostało ustanowione Nowe Przymierze, a zarazem korzystali z jego dobrodziejstw. Podczas Paschy spożywano baranka paschalnego, natomiast Chrystus miał się okazać Barankiem Bożym, który gładzi grzech świata (2 Mojż. 12:1-14; Jana 1:29; 1 Piotra 1:18, 19).
Sens dla Kościoła
Podobnie jak Żydzi mieli ciągle powtarzać posiłek paschalny, wciąż na nowo wyznając swą zależność od historycznego aktu odkupienia (wyzwolenia z Egiptu) i doświadczając jego korzyści (2 Mojż. 12:14; 13:9), tak też Kościół w powtarzającym się świętowaniu Wieczerzy Pańskiej składa świadectwo o wielkim historycznym akcie odkupienia, na którym został zbudowany (1 Kor. 11:24-26), i dzięki niemu na nowo kosztuje wszelkich błogosławieństw świętej ofiary Golgoty. Komunia nie jest pamiątką Wieczerzy, lecz pamiątką śmierci Chrystusa, obchodzoną aż do Jego powtórnego przyjścia (1 Kor. 11:26). Ponadto Wieczerza zgodnie z zamierzeniem Jezusa winna być świętowana w atmosferze świadomego i rozmyślnego oczekiwania nadchodzącej pełni Królestwa Bożego (Mat. 26:29; Mar. 14:25; Łuk. 22:29, 30).
II. Różne poglądy na temat obecności Chrystusa podczas Wieczerzy Pańskiej.
Podczas Ostatniej Wieczerzy Pan Jezus posłużył się spożywanym podczas Paschy niekwaszonym, przaśnym chlebem, który był odpowiednim znakiem Jego bezgrzesznego ciała, bowiem kwas symbolizuje w Biblii grzech (2 Mojż. 12:8, 15; 1 Kor. 5:6-8; Mat. 26:26). Ponadto wykorzystał czerwone wino, które było odpowiednim znakiem Jego krwi, która miała być za nas przelana na krzyżu i stanowić podstawę Nowego Przymierza (Mat. 26:27, 28; Hebr. 9:13-15). Z tymi faktami odnośnie Wieczerzy zgadzają się wszyscy chrześcijanie.
Różnice dotyczą m.in. zrozumienia słów „to jest ciało moje”, „to jest krew moja”.
Wyznania, które wierzą w realną, materialną obecność Chrystusa podczas Wieczerzy:
a) Kościół rzymskokatolicki głosi transsubstancjację, czyli przeistoczenie. Wierzy, że podczas Komunii substancja (istota) chleba i wina mocą wzywanego Ducha Świętego, przez powtarzane w modlitwie eucharystycznej słowa ustanowienia Eucharystii zostaje przemieniona w ciało i krew Chrystusa, tak że Ciało i Krew Pańska obecne są prawdziwie, rzeczywiście i substancjalnie pod postaciami chleba i wina.
Poniżej troszkę o dogmatach, interpretacjach i herezjach rzymsko-katolickich i inne.
Podstawy takiego wierzenia:
- dosłowne rozumienie słów ustanowienia Wieczerzy.
- wypowiedzi Chrystusa o Jego ciele i krwi z Ewangelii Jana 6:51-56.
- słowa apostoła Pawła z 1 Koryntian 10:16; 11:27, 29.
- pisma tak zwanych Ojców Kościoła, np. Justyn Męczennik:
-
„W naszym bowiem przekonaniu nie jest to zwyczajny chleb i napój, lecz utrzymujemy, zgodnie z tym, czego nas nauczono, że jak niegdyś Zbawiciel nasz, Jezus Chrystus, wcielony Logos Boży, przybrał swą mocą dla naszego zbawienia ciało i krew, tak teraz znów tenże Logos, zesłany na skutek naszej modlitwy, przemienia – po odprawionym przez nas dziękczynieniu – pokarm odżywiający nasze ciało i naszą krew w Ciało i Krew samego wcielonego Jezusa” („Apologia pierwsza”, około roku 150).
– dogmat o transsubstancjacji ogłoszony na IV Soborze Laterańskim w 1215 roku.
b) Kościoły prawosławne wierzą, że podczas Eucharystii, po modlitwie o zesłanie Ducha Świętego, Duch Boży przemienia chleb i wino w Ciało i Krew Chrystusa. Jednakże wyznania te odrzucają katolicką koncepcję transsubstancjacji i luterańską naukę o konsubstancjacji. Uważają, że przemienione zostają zarówno substancja, jak i przypadłość (zewnętrzna forma chleba i wina). Uznają to za tajemnicę i cud, który należy przyjąć wiarą. Podstawy takiego wierzenia: dosłowna interpretacja Biblii, pisma Ojców Kościoła.
-
Kościoły luterańskie (w Polsce Kościół ewangelicko-augsburski) nauczają o konsubstancjacji, to znaczy, że z chlebem i winem, które nie zmieniają swej fizycznej substancji, obecne jest prawdziwe Ciało i Krew Chrystusa (podstawa: 1 Koryntian 10:16). Jest to możliwe dlatego, że zdaniem luteran, Ciało Chrystusa jest wszechobecne. Ewangelicy nie uznają kultu hostii (opłatka).
Kościoły nieuznające realnej, materialnej obecności Chrystusa w Eucharystii:
a) Kościoły reformowane (kalwińskie, w Polsce Kościół ewangelicko-reformowany) nie wierzą w to, że chleb staje się ciałem, a wino krwią Chrystusa, lecz sądzą, iż podczas Wieczerzy wierni w sposób duchowy, od samego Pana dzięki Duchowi Świętemu przyjmują Ciało Chrystusa jako pokarm duchowy i Jego Krew jako duchowy napój. Wyznawcy tych Kościołów żywią przekonanie, że Pan Jezus jest obecny podczas Wieczerzy za pośrednictwem Ducha Świętego. (Podobny pogląd ma Kościół zielonoświątkowy.) Nie oddają czci hostii, w myśl zasady: „Tylko Bogu chwała”.
b) Kościoły ewangeliczne, czyli młodsze wyznania protestanckie na ogół przyjmują symboliczny pogląd Ulricha Zwingliego. Głosi on, że Wieczerza ma znaczenie jedynie symboliczne. Żywo przypomina biorącemu w niej udział o tym wszystkim, co Chrystus uczynił dla niego na krzyżu, oraz wzywa do ponownego poświęcenia swego życia Bogu w obliczu ofiary Golgoty. Chrystus jest obecny tylko w takim sensie i w takim stopniu, w jakim zawsze jest obecny dla wierzącego poprzez zamieszkującego w nim Ducha Św.
Podstawy takiego wierzenia:
-
symboliczne rozumienie zwrotów: „to jest ciało moje”, „to jest krew moja”; porównaj Łukasza 22:20; Jana 10:7, 9; 15:1. Uznanie tekstu z Jana 6:63 za klucz do słów z Jana 6:51-56.
-
kierowanie się logiką i rozumem i Pisma Świętego.
– odrzucenie tradycji, np. pism Ojców Kościoła, bo są nie oparty na Pisma Świętego.
III. Pozostałe różnice
1. Wieczerza jako ofiara.
a) Zarówno Kościół rzymskokatolicki, jak i Kościoły prawosławne pojmują Komunię jako ofiarę. Wyznają pogląd, że choć pod względem formy sprawowania Eucharystia nie jest tożsama z ofiarą krzyżową, to jednak w swej istocie jest to jedna i ta sama ofiara. Twierdzą, że zbawczej mocy jedynej ofiary Zbawiciela, złożonej na krzyżu, wierni dostępują w Eucharystii. Katolicy i prawosławni powołują się na Księgę Malachiasza 1:11 i na wypowiedzi Ojców Kościoła mówiące o Komunii jako ofierze. Katolicy sformułowali dogmat o Eucharystii jako ofierze na Soborze Trydenckim w 1652 roku.
b) Kościoły protestanckie odrzucają rozumienie Wieczerzy jako ofiary, twierdząc, że została złożona tylko jedna ofiara przebłagalna, raz na zawsze, na Golgocie (Jana 19:30; Hebr. 7:27; 9:12; 10:10). Prawda!
Kościół rzymskokatolicki praktykuje „komunię pod jedną postacią”.
Chleb w formie opłatka jest podawany zgromadzeniu. Wino przyjmuje jedynie kapłan. Pozostałe wyznania uznają komunię pod obiema postaciami, tj. chleba i wina.
Kościół katolicki stosuje niekwaszony chleb, zaś Kościoły prawosławne chleb kwaszony. Kłamstwo i nie biblijne.
Kościoły ewangeliczne robią to według uznania. Niektóre używają soku zamiast wina.
Kościół katolicki i Kościoły prawosławne oraz starsze Kościoły protestanckie mają konkretną, dostojną liturgię komunii.
Natomiast w Kościołach ewangelicznych panuje prostota oraz pewna dowolność i swoboda w sprawowaniu Wieczerzy Pańskiej.
Źródła: Bruce Milne, „Poznaj prawdę. Kompendium teologii chrześcijańskiej”; „Porównanie wyznań”.
Autor: Natan Chesed - Copyright©Natan Chesed, 2004.
https://proteologia.com/